Aileler için hazırlanmış çocuğunuzun sosyal gelişimi için öneriler yazımızda, çocukların sosyal gelişimlerinin desteklenmesini sağlayacak faydalı yöntemler bulunuyor. Çocuklar için 0-5 yaş sosyal gelişim açısından oldukça kritik bir dönemdir. Çocuklar doğduktan itibaren çevrelerini gözlemlemeye ve algılamaya başlarlar. Çocukların gelişimlerinin kötü etkilenmemesi, sosyal gelişim açısından olumsuz davranışlar kazanmamaları için çevre ve aile faktörü oldukça önemlidir. Bu nedenle çocukların sosyal gelişimine ket vurmayacak şekilde aksine destekleyici ve yol gösterici yöntemlerle çocuklara sosyal gelişim konusunda destek olmak gerekir.
Çocuklarda Sosyal Gelişim Ve Okul Öncesi Eğitim
Makalede ki Konular
Çocukların sosyal gelişiminin desteklenmesi için yapılması gereken en doğru davranış çocuğun ana okuluna gönderilmesidir. Özellikle tek çocuk olanların okulda arkadaş edinmesi, akranlarıyla oyun oynaması oldukça önemlidir. Ana okulu kurumları çocukların sosyal gelişimlerinin desteklenmesinde büyük rol oynar.
Çocukların sosyal gelişimlerinin olumlu yönde ilerleyebilmesi için çocukların kendilerini başkalarının yanında ifade edebiliyor, akranları ile iletişim kurabiliyor ve kendine güveniyor olması gerekir. Bu nedenle okul öncesi eğitim çocuğun sadece sosyal değil her tür gelişim alanı için en doğru seçimdir.
Çocuğunuzun Sosyal Gelişimi Sizin Elinizde
Çocuğunuzun sosyal gelişimini desteklemek ve olumlu yöne çevirmek amacıyla öncelikle günlük yaşam içerisinde çocuğun doğumundan itibaren her zaman çocuğa örnek olacak davranışlar ile hareket etmek gerekir.
Çocukların büyük bir gözlem yetenekleri vardır. Ayrıca 2-5 yaş arası çocuk gördüklerini taklit etme ve yansıtma eğilimi gösterirler. Gördükleri, duydukları ve gözlemlediklerini kendi davranış ve hareketlerine uygularlar.
Bu nedenle öncelikle ailelerin ev içerisindeki tutumlarının sağlıklı olması gerekir. Ev içerisinde gösterilen şiddet, bağırma, öfkelenme veya herhangi bir kötü davranış çocuğu oldukça kötü yönde etkiler ve sosyal gelişimine ket vurur. Bu nedenle aile içerisinde şiddet olaylarının yaşanmaması, çocuğa zor kullanılmaması ve hor görülmemesi çocuğun sağlıklı bir sosyal gelişim süreci yaşaması için birinci kriterlerdir.
Çocuğun Sosyal Gelişimini Desteklemek İçin Tavsiyeler
Çocuğun sosyal gelişimini desteklemek ve yönlendirmek ailelerin elindedir. Bu nedenle aile tutumları ve yönlendirmeleri oldukça önemlidir. Ailelerin çocukların sosyal gelişimine destek verebilmeleri için uygulanabilecek yöntemler bulunur. Bu yöntemlere örnek olarak;
- Çocuklara seçme hakkı tanımak
- Çocuklara teşekkür etmeyi ve özür dilemeyi öğretmek
- Çocukları olumsuz davranışları konusunda uyarmak
- Çocuklara yardımlaşmayı öğretmek
- Çocuğun duygularını önemsemek
Çocuğun sosyal gelişimi açısından en faydalı tavsiye öncelikle çocuğun birey olduğunu kabullenip onunda tek başına hayatta kalma ve yaşama becerilerini güçlendirmektir.
Çocuklara Seçme Hakkı Tanımak
Çocuklarla iletişim kurarken mutlaka onlara karşı saygılı olmak ve fikirlerine kulak asmak gerekir. Çocukların da fikirleri ve tercihleri bulunur. Bu nedenle özellikle çocukları ilgilendiren konularda çocuğun fikrini almak ve ona seçme hakkı tanımak gerekir. Parka gitmek veya sahilde yürümek, kitap okumak veya film izlemek gibi ikilemlerde çocuğa seçme hakkı tanıyın.
Çocuğa ayakkabı alırken hangi rengi istediğini sormak, meyve yiyeceği zaman hangi meyveyi yemek istediğine karar vermesini sağlamak gibi uygulamalar çocuğun benliğinin ortaya çıkmasına, kendi kararlarının sonuçlarını yaşamasına ve birey olmasına yardımcı olur. Elbette çocuğa zararlı veya olumsuz yönde seçme hakkı tanımak doğru değildir.
Çocuğun seçim yaptığı konuların önceden aile tarafından en makul tercih seçeneklerine indirilmesi gerekir. Önemli olan çocuğun da söz hakkı olduğunu bilmesi ve kendine saygı duyulduğunu hissetmesidir.
Çocuklara Teşekkür Etmeyi Ve Özür Dilemeyi Öğretmek
Teşekkür etmek ve özür dilemek her insanın yeri geldiğinde dile getirmesi gerek kalıplardır. Çocukların özür dilemeyi ve teşekkür etmeyi öğrenebilmesi için bu kalıpların hangi zamanlarda kullanıldığını gözlemlemeleri gerekir. Bu nedenle çocuklarla iletişimde veya ev içerisinde gerekli durumlarda mutlaka teşekkür etmek ve özür dilemek gerekir. Çocuk gözlemlediği bu kalıpları kendi günlük yaşamında kullanmaya başlar.
Olup olmadık yerlerde çocuktan özür dilemesini veya teşekkür etmesini istemek çocuğun sosyal gelişimini olumsuz etkiler. Bu nedenle gerekli yerlerde doğru bir üslup ile teşekkür etmenin ve özür dilemenin öneminin çocuklara öğretilmesi gerekir.
Çocukları Olumsuz Davranışları Konusunda Uyarmak
Çocuklar çevrelerinde gördükleri olumsuz durumları taklit edebilirler. Okulda veya sokakta küfür öğrenebilir, akranları arasında veya televizyonda gördükleri şiddet içeren davranışları kendi davranışları içerisinde gösterebilirler.
Bu gibi durumlarda aileler şiddetin ve küfür içerikli konuşmaların neden yanlış ve saygısızca olduğunu doğru iletişim yöntemlerini kullanarak anlatmaları gerekir. Çocuğun olumsuz davranışlarına karşılık onlara kötü ve agresif davranmak olumsuz davranışların pekişmesine ve tekrarlanmasına neden olur. Bu nedenle olumsuz davranışlar karşısında ciddi ancak işbirlikçi bir tavır takınmak gerekir.
Çocuklara Yardımlaşmayı Öğretmek
Yardımlaşmak sosyal gelişim konusunda oldukça önemli bir yere sahiptir. Özellikle kritik dönem içerisinde olan çocukların yardımlaşma ve paylaşma alışkanlıklarını kazanmaları gerekir. Çocuklar saf ve iyi niyetli davranışlar gösterirler. Bu nedenle yardıma ihtiyacı olanlara yardım etmek için potansiyele sahiplerdir.
Bu potansiyelin ortaya çıkmasını sağlayacak şekilde fırsat tanınması çocuğun yardımlaşmayı öğrenmesini destekler. Sokak hayvanlarına ve sokakta yaşan insanlara yardımda bulunmak, huzurevlerini ziyaret etmek, barınaklara yardım götürmek, arkadaşları yaralandığında veya bir şeye ihtiyaçları olduğunda yardım etmeyi öğretmek çocukların sosyal gelişimlerinin desteklenmesini sağlar.
Çocuğun Duygularını Önemsemek
Çocukların duygularını dışa vurmalarına ve paylaşmalarına imkan sağlanmalıdır. Bu nedenle aile-çocuk iletişim bağı kuvvetli olmalı ailelerin çocuğu yargılamadan ve eleştirilmeden dinlemeleri gerekir.
Çocuklar okula başladıklarında, akranlarıyla etkileşimde bulunduklarında veya aile üyeleri ile iletişim içerisindeyken çeşitli duygu değişimleri yaşarlar. Ailelerin çocuklara nasıl hissettiğini sormak, duygularının doğruluğu konusunda onları yüreklendirmek veya uyarmak gibi görevleri bulunur. Çocuğun uzun süren mutsuzluğu dikkate alınmalı, varsa sosyal ilişkilerine yaşadığı sorunlar hakkında bilgi alarak onlara yardımcı olmak ve her zaman yanlarında olduklarını hissettirmek gerekir.
